InEen, LHV en VPH werken samen aan het terugdringen van de werkdruk in de avond, nacht en weekenden. Vooral de verantwoordelijkheid voor de nachtdiensten op de huisartsenpost is door de toenemende zorgvraag zwaar, ook omdat er door de krappe arbeidsmarkt voor die uren moeilijker waarnemers te vinden zijn. Om de 24/7 continuïteit van huisartsenzorg te waarborgen zetten InEen, LHV en VPH onder het motto SPOED=SPOED stevig in op minder huisartsen in de nacht en meer fitte huisartsen overdag.

Uit de meest recente cijfers van de Benchmark Huisartsenposten 2018 blijkt dat het aantal mensen dat in de avond, nacht en weekenden een beroep doet op de huisartsenpost in 2018 opnieuw is gestegen (met 3,5% naar 4.343.000). Ook is er sprake van een relatieve stijging van het aantal urgente consulten. Het wordt kortom drukker op de post en het werk wordt zwaarder.

Nachtdiensten

Dat de dienstdoende huisartsen de nachtdiensten (na 23.00 uur) als het meest belastend ervaren, komt door de impact op de volgende werkdag. Immers, als er onvoldoende vervangers te vinden zijn – hetzij voor de nacht, hetzij voor de volgende morgen – ontstaan er ongezonde situaties waarin huisartsen noodgedwongen aansluitend op een nachtdienst op de post aan de slag gaan in hun dagpraktijk. InEen, LHV en VPH willen op korte termijn toe naar minder huisartsen in de nacht om zo overdag en ‘s nachts een goede kwaliteit van zorg te kunnen blijven leveren. Experimenten met SPOED=SPOED door middel van een meer zuivere triage in de regio’s Zaanstreek-Waterland en Gelderse Vallei, zijn veelbelovend.

Bellen mag altijd

Allereerst: iedereen die buiten kantooruren een gezondheidsprobleem heeft mag altijd de huisartsenpost bellen, ook in de nacht. Dat blijft zo. Maar in de nacht worden straks alleen mensen met hoog-urgente klachten (U1 of U2) gezien. Alle anderen krijgen een zelfzorgadvies of een verwijzing naar de eigen huisarts. Dat dit echt verschil kan maken, blijkt uit de cijfers. “Een derde van de patiënten kan tot de volgende dag wachten”, constateert InEen-bestuurslid Roderick Runne. Mensen moeten gaan begrijpen, zegt hij, dat de dienstdoende huisarts hen ’s nachts alleen kan zien als er sprake is van échte spoed. “Ook digitale middelen die mensen helpen om zelf te bepalen of ze met spoed een dokter nodig hebben, kunnen helpen. Denk aan de app Moet ik naar de dokter”, aldus Runne.

Zorgcoördinatie

“Belangrijk is”, zegt LHV-bestuurder Carin Littooij, “dat de bij de huisartsenpost aangesloten huisartsen in de ochtend tijd reserveren in hun praktijk voor patiënten die ’s nachts niet hoefden te worden gezien. Hierover gaan we in gesprek met onze leden. Misschien kunnen zij hun zorg overdag ook zo organiseren dat er in de nacht minder vragen zijn.” Een ander aandachtspunt is het verbeteren van de afspraken tussen huisartsenposten, ambulancediensten, SEH’s, thuiszorg en de GGZ zodat patiënten ook ‘s nachts de juiste zorg op de juiste plek kunnen krijgen.

Koploperregio’s

Vijf koploperregio’s gaan aan de slag met SPOED=SPOED. Daarbij worden verschillende oplossingen bekeken. Deze nieuwe aanpak lost niet alle werkdrukproblemen in de ANW-zorg in één klap op, zegt VPH-voorzitter Dick Groot. “Het is wel iets waar we op kortere termijn effect mee kunnen bereiken. Tegelijkertijd blijven we nadenken over andere oplossingen, ook voor de lange termijn.”

Goede voorbeelden

Op de website Praktijkvoorbeelden ANW verzamelen InEen, LHV en VPH voorbeelden van huisartsenposten die bezig zijn met het oplossen van werkdrukproblemen. De genoemde experimenten in de regio’s Zaanstreek-Waterland en Gelderse Vallei zijn hier ook te vinden.

Bekijk ook

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang updates en nieuws over de eerstelijnszorg.

  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.