Steeds meer mensen leven met meerdere chronische aandoeningen. Hoe houden we de zorg die zij nodig hebben hanteerbaar? Hoe sluiten we aan bij de persoonsgerichte zorg die overal volop in ontwikkeling is? Als eerste stap stelde de algemene vergadering van InEen in mei het ‘Denkraam integratie zorgprogramma’s’ vast. Naast andere voordelen, aldus het denkraam, houdt integratie de chronische zorg ook aantrekkelijk voor de betrokken zorgverleners. Jan Frans Mutsaerts, huisarts en directeur van zorggroep Het Huisartsenteam in West-Brabant, is er blij mee.
“Het goeie van het denkraam is dat het geen blauwdruk is. Het biedt ruimte om het proces naar eigen inzicht in te richten, het schetst een helder perspectief en er is voldoende aandacht voor de randvoorwaarden”, zegt Mutsaerts. In zijn organisatie wordt al langer aan integratie van zorgprogramma’s gewerkt. Net als bij veel andere zorggroepen zijn de programma’s voor metabole klachten (CVRM en diabetes) al samengevoegd, evenals de programma’s voor pulmonale aandoeningen (astma en COPD). Mutsaerts: “Nu zetten we stappen naar verdere integratie en bekijken we of we ook de longpatiënt met diabetes op een integrale manier kunnen behandelen.”
Voor patiënten heeft integratie veel voordelen, al was het alleen maar omdat zij, zoals nu nog wel het geval is, niet de ene week voor hun longen naar de praktijk moeten komen en de andere week voor hun diabetes. Een belangrijk voordeel is ook dat de zorg veel beter afgestemd kan worden op hun wensen en leefsituatie. Voorts ziet Mutsaerts onmiskenbare efficiëntie-voordelen, zoals het voorkomen van dubbele lab-bepalingen en medicatiereviews. Zorgverleners gaan er eveneens op vooruit. Zij worden in de persoonsgerichte benadering veel meer aangesproken op hun intrinsieke motivatie en medisch-generalistische blik.
“Je gaat sturen op gezondheid en gedrag en veel minder op ziekte. Dat is niet iets wat je een keer aankondigt en daarna vanzelf gaat.”
Integratie betekent in essentie het verlaten van de protocollen en gaan werken met een individueel gezondheidsplan, ofwel samen met de patiënt bepalen wat nodig is en ook wat de patiënt daar zelf in kan betekenen. Mutsaerts: “Je gaat sturen op gezondheid en gedrag en veel minder op ziekte. Dat is niet iets wat je een keer aankondigt en daarna vanzelf gaat.” Integratie is een verandering van werkwijze die tijd en energie vraagt. Vooral voor praktijkondersteuners is de omslag groot, zegt Mutsaerts. Ook zij moeten een meer generalistische blik ontwikkelen en het relatief comfortabele ritme van de sturende protocollen loslaten. Investeren in scholing en intervisie is een belangrijke randvoorwaarde, evenals een intensieve samenwerking met de andere disciplines die een bijdrage moeten leveren aan het individueel gezondheidsplan.
Deze investeringen zijn alleszins de moeite waard, zegt Mutsaerts, ook voor de praktijkondersteuners. “Het geeft elke zorgverlener veel voldoening om te zien hoe een patiënt meer regie over zijn eigen leven en gezondheid kan nemen. Je werk wordt aantrekkelijker en uitdagender. Niet voor niets is het bieden van persoonsgerichte zorg één van de kernwaarden van de huisartsenzorg.”
In het Integraal Zorgakkoord is afgesproken dat elke regio een Mentale gezondheidsnetwerk krijgt. In de Werkwijze ontwikkeling Mentale gezondheidsnetwerken staan de functies van deze netwerken beschreven.
Corné van Asten (directeur regionale huisartsenorganisatie Huisarts en Zorg) vertelt wat essentieel of zelfs onmisbaar is voor het organiseren van goede eerstelijnszorg.
Minder dubbel werk, minder verspilling en meer werkplezier voor de medewerkers; dat zijn de uitkomsten van de praktijkscan van huisartsenpraktijk De Koppel.
Ontvang updates en nieuws over de eerstelijnszorg.