De praktijkverpleegkundige (PVH) ziet het totale plaatje

De huisarts ziet steeds vaker hoogcomplexe patiënten met chronische aandoeningen. Zij hebben meer nodig dan geprotocolleerde zorg van een praktijkondersteuner. De Praktijkverpleegkundige Huisartsenzorg – een nieuwe functie – biedt brede ondersteuning op maat. Kadiriye Moerkens-Kocabaş pioniert als een van de eerste PVH’s. “In deze rol kan ik meer betekenen en de huisarts extra ontlasten.”

Ze was er vroeg bij. Toen in 2016 landelijk de eerste stappen werden gezet voor de functie van Praktijkverpleegkundige Huisartsenzorg, wist Kadiriye Moerkens-Kocabaş: dit is wat ik wil. “Ik werkte sinds 2010 al als praktijkondersteuner voor mensen met chronische aandoeningen en kwetsbare ouderen. Het viel me op dat de zorg complexer werd en daar wilde ik iets mee. Toen ik hoorde van deze nieuwe functie ben ik me daarin gaan verdiepen.”

Gesteund door haar werkgever, Huisartsenpraktijk Presikhaaf in Arnhem, volgde ze eerst de Hbo-bachelor Nursing en daarna een aanvullende PVH-opleiding. Sinds december 2021 werkt ze volledig als praktijkverpleegkundige.

Meerwaarde

Enthousiast en gedreven vertelt Kadiriye over haar nieuwe rol. “De integrale en persoonsgerichte aanpak staat centraal en biedt zoveel meerwaarde. Het gaat over alle lichamelijke aspecten, maar ook over zelfredzaamheid, functionaliteit en psychosociale klachten. Verder houd ik me bezig met advanced care planning, oncologische nazorg en palliatieve zorg.”

Met patiënten het gesprek aangaan om het totale plaatje in beeld te krijgen, en vervolgens een integraal zorgplan opstellen. Dat is de kern van het werk van de PVH’er. Niet alleen om mensen passend te ondersteunen, maar ook om meer problemen te voorkomen. “Gesprekken met patiënten zijn diepgaander en ik kan meer voor hen betekenen.” Ze schetst een voorbeeld. “Tijdens een diabetescontrole gaf een patiënt aan dat ze heel moe was. Na doorvragen bleek dat ze slaapproblemen had door psychische klachten van haar man. Ik vroeg wat ik voor haar kon doen. Ze wilde graag ondersteuning thuis, maar van de gemeente kreeg ze geen hulp. Via mijn netwerk en inzicht in de sociale kaart heb ik haar verder kunnen helpen. Daar was ze erg blij mee.”

De wijk Presikhaaf telt veel mensen met een migratieachtergrond. “Onze huisartsen hebben het ontzettend druk. Ik denk dat PVH’s ook rondom deze groep patiënten de huisarts extra kunnen ontlasten. Wij hebben meer tijd om te achterhalen welke problemen er allemaal zijn en wat iemand écht nodig heeft.”

Meer ideeën

Als PVH werkt Kadiriye met meer partijen samen dan voorheen. “Ik heb multidisciplinair overleg met bijvoorbeeld de specialist ouderengeneeskunde, welzijnswerk, fysiotherapeut, diëtist en logopedist. Tijdens mijn opleidingen heb ik daar vaardigheden voor ontwikkeld.” Ook het contact met de huisarts is veranderd, vult ze aan. “Ik heb geleerd om mijn eigen ideeën beter te onderbouwen. Daardoor durf ik vaker aan te geven wat ik voor een patiënt nodig en zinvol vindt.”

Een voorbeeld hiervan is aandacht voor palliatieve zorg. In haar opleiding deed Kadiriye daar onderzoek naar. Een van haar aanbevelingen was om tijdig te screenen en advanced care planning in te zetten. “Ik heb toen ook gezocht naar het meest geschikte hulpmiddel en kwam uit op SPICT. Nu gebruik ik deze tool als PVH. Heel fijn dat ik daar van mijn huisarts de ruimte voor heb gekregen.”

Hobbels

Momenteel is er nog maar een handjevol PVH’s actief. Als pioniers moeten ze hobbels overwinnen, geeft Kadiriye aan. “Hoewel het mijn taak is om integraal te werken, moet ik nog steeds alle afzonderlijke ketenzorgprotocollen invullen. Het zou mooi zijn als er één zorgprogramma voor de PVH komt waarin alle domeinen een plek hebben, dus ook op sociaal gebied.” Ze hoopt dat de praktijkverpleegkundige snel een vaste plek verovert in de huisartsenzorg. “Huisartsen zien de meerwaarde, dat merk ik. Het is jammer dat de functie bij praktijkondersteuners nog onbekend is.”