Afgelopen vrijdag 28 januari 2022 bezocht minister Ernst Kuipers voor zijn eerste werkbezoek als minister van VWS gezondheidscentrum Noordhove in Zoetermeer (onderdeel van Stichting Georganiseerde eerstelijnszorg Zoetermeer (SGZ)). Een mooi moment om de toegevoegde waarde van georganiseerde eerstelijnszorg in de schijnwerpers te zetten en knelpunten onder de aandacht te brengen.
Het bezoek startte met een korte rondleiding. Kuipers sprak met onder meer huisartsen, doktersassistenten, apothekers en fysiotherapeuten. Zij vertelden trots over de onderlinge samenwerking. Daarnaast benutte SGZ het bezoek van de minister om aandacht te vragen voor verschillende knelpunten in de zorg.
De SGZ bundelt de kracht van hulpverleners met één organisatie en facilitair bedrijf voor de hele eerstelijnszorg in Zoetermeer. Alle samenwerkende eerstelijnshulpverleners zijn bij de SGZ aangesloten. “Dat is het unieke van de eerstelijnszorg in Zoetermeer,” vertelde André Louwen, bestuurder van SGZ en bestuurslid van InEen.
“Maatschappelijk belang staat voorop. We zoeken draagvlak en medewerkerstevredenheid bij hulpverleners door hen te ontzorgen en te ondersteunen in hun onderlinge samenwerking, maar ook in de samenwerking met gemeente, GGZ, ziekenhuis en verpleging en verzorging. Het is ons gelukt om een unieke ICT-omgeving te creëren, waar alle huisartsen, de huisartsenspoedpost, alle apotheken en de dienstapotheek zijn aangesloten. Daarmee is de kwaliteit en de veiligheid van de zorg voor patiënten zeer gediend”, aldus Louwen.
Louwen vroeg ook aandacht voor het feit dat de wijze waarop zorgverzekeraars hun inkooprol vervullen bij onder meer farmacie en VVT de organisatiekracht en de regionale samenhang van de eerstelijnszorg niet ten goede komt. Ook de bekostiging van de organisatie van de eerstelijnszorg zelf in veel andere regio’s noemde hij onder de maat.
De grootste uitdaging op dit moment is de arbeidsmarkt, aldus Louwen. “De minister mag ons lokaal en regionaal aanspreken om al het mogelijke te doen in onderlinge samenwerking. Maar er is echt ook krachtige landelijke regie nodig.” Een belangrijk aandachtspunt daarbij is wat Louwen de ‘betonrot’ van de arbeidsmarkt in de zorg noemde. “Steeds meer medewerkers werken als zzp-er. Ze vragen een hogere beloning en hebben minder verplichtingen. Dat veroorzaakt veel chagrijn bij de vaste medewerkers en dat is onhoudbaar”, aldus Louwen. “Op de huisartsenspoedpost wordt nog maar één-derde van het rooster door vaste medewerkers ingevuld.”
Huisarts Aline Pikaar voegt eraan toe dat eenzelfde probleem speelt bij huisartsen tussen praktijkhouders en waarnemers. Ze vraagt de minister eraan bij te dragen dat de verantwoordelijkheid voor de ANW-uren (Avond, Nacht, Weekend) niet langer alleen bij de praktijkhouders te leggen.
Een groot knelpunt voor apothekers is de schade die de postorderfarmacie toebrengt aan de kwaliteit van de medicatiebewaking. In de samenwerking met huisartsen is het niet meer mogen leveren van hulpmiddelen, omdat zorgverzekeraars die inkopen bij landelijke partijen, een doorn in het oog. Huisarts Aline Pikaar: “De zorgverzekeraar bezuinigt vast een beetje, maa legt de last daarvan neer bij de patiënt en de hulpverlener.”
Isabelle Vugs, voorzitter Raad van Toezicht SGZ, belichtte het voordeel van goed georganiseerde eerstelijnszorg voor patiënten. “De gezondheidscentra zijn een vertrouwd beeld in de Zoetermeerse wijken en bieden continuïteit en beschikbaarheid. Omdat de SGZ management en ondersteuning centraal regelt, blijft er meer tijd over voor de patiënt. De coördinatie voorkomt vertraging en effecten van ‘van het kastje naar de muur’-situaties.”
Jeroen van den Oever (bestuurder Fundis en voorzitter Zoetermeer 2025) vertelde de minister over de regionale samenwerking in Zoetermeer. “Wij hebben de ambitie om de zorg en het welzijn in Zoetermeer op peil te houden, te verbeteren en voor iedereen toegankelijk en betaalbaar te houden.” Deze doelen en aanpak sluiten aan op het regeringsbeleid.
Van den Oever vroeg de minister om ruimte te creëren voor een pilot voor echt geïntegreerde acute zorg. “Want als het ergens kan, dan kan het in Zoetermeer,” aldus Van den Oever.
Minister Kuipers was onder de indruk van wat er in Zoetermeer gebeurt en sprak zijn waardering uit voor huisartsen en hulpverleners. “Zij zijn de ruggengraat van onze zorg, terwijl zij in de praktijk die erkenning niet altijd voelen. Ik realiseer me alle uitdagingen van de huisartsen en heb ook veel erkenning voor wat zij doen.”
In de regio Zuid-Holland Zuidwest werken verschillende zorgverleners nauw samen om patiënten met inhalatiemedicatie beter te begeleiden. Om dit te onderschrijven is een regionaal longconvenant ontwikkeld.
Durf de ander te vertrouwen en zekerheden los te laten. Dat adviseert Geert Philipsen bij zijn afscheid van Huisartsen Utrecht Stad (HUS) aan zorgverzekeraars.
Hoe organiseer je samenwerking tussen huisarts, GGZ en sociaal domein en welke rol kunnen de regio-organisaties daarbij spelen? De regio’s Midden-Holland en Zuid-Limburg geven het goede voorbeeld.
Ontvang updates en nieuws over de eerstelijnszorg.