De Tweedaagse, het jaarlijkse leden-event van InEen, op 2 en 3 november jl. ging over de Kracht van geschakelde zorg voor kwetsbare mensen. Daarbij was er oog voor de kwetsbaarheden bij zorgverleners en in het systeem. Ook de afspraken en ambities uit het Integraal Zorgakkoord (IZA) kwamen aan bod, waarmee koers wordt gezet naar meer Passende Zorg.
Jet Bussemaker, voorzitter Raad Volksgezondheid & Samenleving benadrukt het belang van de transitie naar Passende Zorg. “We kunnen niet blijven doen wat we altijd deden. We moeten anders denken en vervolgens anders organiseren, sturen, verantwoorden en financieren. Niet steeds stapelen van zorg, maar ook durven loslaten.” Ze erkent dat er geen simpele oplossing is. “Het beheersbaarheidsdenken remt het oplossen van brede problemen. We moeten af van perverse prikkels, die leiden tot fragmentatie en steeds meer zorg in plaats van de focus op gezondheid. Financiën moeten de inhoud volgen.”
Edwin Velzel, CEO PPGM: “Passende zorg als leidend principe is noodzakelijk. De kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg staan sterk onder druk. Passende zorg betekent zo arbeidsbesparend mogelijk, veel digitaal, maar ook van de tweede naar de eerste lijn, van de eerste lijn naar het sociaal domein en zelfzorg.” Hij wijst op de sterke positionering van de eerstelijnszorg in het IZA. “De focus ligt op regionalisering en samenwerking. En er is aandacht en geld voor de versterking van de organisatiegraad.” Zijn oproep aan de eerste lijn: “Wacht niet af. Het IZA biedt nieuwe kansen, laat die niet lopen!”
“Het loopt vast als we niets doen”, stelt ook Sjaak Wijma, voorzitter raad van bestuur Zorginstituut Nederland. Hij wijst op niet-passende zorg die met een andere aanpak – bijvoorbeeld leefstijlaanpassing of doorverwijzing naar het sociaal domein – kan worden voorkomen. “Bij passende zorg is bewezen effectieve zorg de basis. In samenspraak met en zo dicht mogelijk bij de patiënt, digitaal als het kan.” “Het Zorginstituut wil passende zorg zichtbaar maken, om zo van elkaar te kunnen leren.” Hij nodigt de georganiseerde eerste lijn uit te komen met goede voorbeelden: “Wij zetten die in de etalage.”
“De-medicaliseren vormt tevens de kern van het betoog van Lex Staal, directeur Sociaal Werk Nederland. “Daar zit de grootste winst. Veel consulten bij de huisarts hebben een niet-medische achtergrond. Huisartsen kunnen het niet alleen: dicht de kloof tussen het medisch en sociaal domein. Zorg- en welzijnspartijen moeten het sámen doen.”
Deelnemers konden zich verdiepen in een keur aan goede regionale en lokale voorbeelden. Waaronder Krachtige Basiszorg, onderzoek naar onnodige instroom van ouderen op de huisartsenspoedpost en spoedeisende hulp van Precies! De juiste zorg, de inzet van een verpleegkundige ouderenzorg in Noord-Holland, Zoom-In: samenwerking wijkbewoners, zorg-, welzijn- en wonen-organisaties, de aanpak verbetering van de gezondheid van bewoners in de Achterhoek en GGZ-netwerkzorg in Noord-Limburg. Daarnaast waren er bijeenkomsten gericht op systemisch werken, en op het versterken van persoonlijke effectiviteit en leiderschap. Waarbij professor dr. Sandra Schruijer, hoogleraar organisatiewetenschap, stelt: “Samenwerking betreft het legitimeren van de verschillende organisatiebelangen. Dat brengt altijd gedoe met zich mee.” Met als advies: “Zie elkaar vanuit de waardering voor het verschil.”
Het moge duidelijk zijn: de komende tijd valt er veel werk te verzetten voor de georganiseerde eerste lijn. InEen ondersteunt haar leden daarbij.
In de regio Zuid-Holland Zuidwest werken verschillende zorgverleners nauw samen om patiënten met inhalatiemedicatie beter te begeleiden. Om dit te onderschrijven is een regionaal longconvenant ontwikkeld.
Durf de ander te vertrouwen en zekerheden los te laten. Dat adviseert Geert Philipsen bij zijn afscheid van Huisartsen Utrecht Stad (HUS) aan zorgverzekeraars.
Hoe organiseer je samenwerking tussen huisarts, GGZ en sociaal domein en welke rol kunnen de regio-organisaties daarbij spelen? De regio’s Midden-Holland en Zuid-Limburg geven het goede voorbeeld.
Ontvang updates en nieuws over de eerstelijnszorg.