20 december 2024 InEen nieuwsbrief – december 2024
Naast drie artikelen uit het magazine van december komen drie eerstelijnsbestuurders aan het woord die dit jaar in het beleidsveld van InEen zijn komen werken of juist afscheid namen.
Het demissionaire kabinet waardeert de tomeloze inzet van zorgprofessionals en schetst de uitdagingen waar de sector voor staat in de Miljoenennota 2022. Helaas blijven oplossingen en substantiële investeringen in de zorg uit. De eerstelijnszorg krijgt er niets extra bij en de blijvende inzet van huisartsen en hun medewerkers in de coronazorg, herstelzorg en het op peil houden van de huisartsenspoedzorg, ondanks snel toenemende personeelstekorten, wordt niet beloond.
Het kabinet investeert in ‘pandemische paraatheid’, een nieuwe GGD-structuur, een subsidieregeling voor samenwerking of het verminderen van administratieve lasten in de wijkverpleging, medische opleidingen en stages en stimulering van inzet van e-health. Dat is zeker zinvol, maar niet de lange termijn visie met bijbehorende veranderingen en investeringen die nu al keihard nodig zijn in de zorg. Het is kenmerkend dat de zorg ondanks de lessen uit de coronapandemie niet wordt genoemd als thema waarin het demissionaire kabinet wel gericht in wil investeren.
Oog voor de eerstelijnszorg
De eerstelijnszorg is in de VWS-begroting nagenoeg onzichtbaar. De zorg wordt bedankt maar het lijkt erop dat de effecten die COVID de komende jaren nog heeft op de eerstelijnszorg vergeten zijn. Niet alleen door zorg voor long COVID-patiënten, maar denk vooral ook aan fysieke en psychische problematiek als gevolg van deze periode en verwerking van verlies. Daarnaast blijft het aantal ouderen en chronisch zieken stijgen. De huisartsenzorg staat hiervoor aan de lat, terwijl de tekorten aan huisartsen, triagisten en doktersassistenten nu al een zware druk leggen op de zorgprofessionals. Investeringen zijn hard nodig, in betere beloningen in de (huisartsen)zorg, COVID nazorg in de eerste lijn, in de samenwerking en in oplossingen voor de arbeidsmarktproblematiek.
Minder aandacht voor digitalisering
Als het gaat om digitalisering in de zorg lijkt het kabinet wat gas terug te nemen. Er wordt zorgbreed 14 miljoen extra voor uitgetrokken. Dat is meer een gebaar dan een substantiële investering. VWS schrijft dat ehealth en digitalisering kan helpen om werkprocessen te verbeteren of werkplezier te verhogen, maar werkt dit verder niet uit. De eerste lijn heeft financiële middelen nodig om digitalisering verder vorm te geven
Lange termijn visie nodig
Dat is wellicht het grootste probleem van deze VWS-begroting: de lange termijn visie ontbreekt. De afgelopen jaren is een groot aantal discussienota’s en rapporten opgeleverd over veranderingen in het stelsel, de aanpak van ouderenzorg, de spoedzorg, de geestelijke gezondheidszorg, enzovoort. Er moet werk gemaakt worden van preventie en samenwerking over domeinen heen. Het is nu zaak om dit om te zetten in beleid dat zich over meer kabinetsperiodes uitstrekt en waarin keuzes worden gemaakt en structureel wordt geïnvesteerd.
