7 november 2024 Leefstijlinitiatieven in de eerste lijn in kaart
De inventarisatie laat zien dat leefstijl in veel regio’s op de agenda staat.
In de nieuwe visie ‘Huisartsenzorg voor patiënten met psychische problematiek’ beschrijven we de rol van de huisartsenzorg in de zorg voor mensen met psychische klachten en wat er nodig is om deze rol goed te kunnen uitvoeren. De essentie: psychische huisartsenzorg moet bovenal huisartsenzorg blijven. De visie is gezamenlijk ontwikkeld door InEen, LHV, NHG en psyHAG.
Huisartsen en POH’s-GGZ verlenen een groot deel van de psychische zorg in Nederland. Deze zorg staat echter onder druk, onder andere door de toegenomen vraag naar psychische zorg en de afgenomen capaciteit bij GGZ-aanbieders. Huisartsen en POH’s-GGZ raken overbelast door de zorg voor patiënten met te zware problematiek voor de huisartsenzorg, die niet in de GGZ terecht kunnen. Huisartsen en poh’s-GGZ moeten zich kunnen inzetten op waar zij goed in zijn: het verlenen van die psychische zorg die past binnen de huisartsenzorg. Samenwerking met en goed kunnen verwijzen naar de GGZ en het sociaal domein is hierbij cruciaal.
Psychische huisartsenzorg moet huisartsenzorg blijven
De huisartsenpraktijk is bij uitstek geschikt voor de eerste beoordeling en diagnostiek bij psychische problematiek. Ook de behandeling van milde psychische klachten en eenvoudige veelvoorkomende psychische stoornissen vindt in de huisartsenpraktijk plaats. Overige zorgtaken (zoals de behandeling van complexe problematiek of het bieden van overbruggingszorg bij wachttijden) horen niet thuis in de huisartsenzorg. Huisartsen mogen (en moeten soms) dus nee zeggen tegen oneigenlijke taken om de basis huisartsenzorg te kunnen blijven bieden aan patiënten die in de huisartsenpraktijk behandeld kunnen worden.
Meer ondersteuning door Regionale Huisartsen Organisaties
De Regionale Huisartsen Organisaties (RHO’s) kunnen een grotere rol vervullen in de samenwerking tussen huisartsenpraktijken, GGZ en sociaal domein. Zo kunnen huisartsen hun RHO vragen om regionaal samenwerkingsafspraken met de GGZ-aanbieders te maken, zodat verwijzen en samenwerken beter gaat verlopen. Denk aan afspraken over bereikbaarheid en op- en afschalen van zorg.
Beschikbare GGZ voor wie het nodig heeft
De capaciteitsproblemen binnen de GGZ hebben gezorgd voor lange wachttijden en soms zelfs ontoegankelijke specialistische zorg. Huisartsen dragen ook bij aan het verminderen van de wachtlijsten, bijvoorbeeld door voorlichting, mogelijkheden voor zelfzorg aan te reiken en patiënten bij sociale problematiek te wijzen op hulp in het sociale domein. De huisartsenzorg kan helpen om psychische problematiek die bij het leven hoort, zoals bijvoorbeeld ongecompliceerde rouw, niet onnodig te medicaliseren.
In de visie staat beschreven wat er nodig is om de zorg voor de patiënt goed te kunnen bieden:
- Meer GGZ-capaciteit voor patiënten die wel verwezen worden
- Mogelijkheden voor huisartsen om 24/7 direct overleg te hebben, zeker bij spoed, met de behandelaars in de GGZ (analoog aan de somatische zorg)
- Snellere intakes (< 4 weken) en advisering door GGZ-aanbieders
- Actieve en snelle overname van hoofdbehandelaarschap door de GGZ
Van theorie naar praktijk
De visie beschrijft een toekomstbeeld van de huisartsenzorg voor patiënten met psychische problematiek. Het doel van de landelijke koepelorganisaties (InEen, LHV, NHG en psyHAG) is dat dit toekomstbeeld realiteit wordt. De koepelorganisaties zullen dan ook gezamenlijk optrekken in het uitwerken en toepassen van deze visie, zowel binnen de huisartsenzorg zelf als in de samenwerking met regionale en landelijke partijen op het gebied van GGZ en sociaal domein. Passende financiering vormt hierbij een randvoorwaarde voor succes.