18 december 2024 De eerste lijn heeft de grootste uitdagingen
De uitdagingen voor de gezondheidszorg zijn volgens Ilse te Walvaart het grootst in de eerste lijn. Daarom begon ze afgelopen jaar als bestuurder bij NEO Huisartsenzorg.
Een sterke regionale huisartsenorganisatie leidt tot slagkracht en de mogelijkheid om adequaat in te spelen op ontwikkelingen. Met soms onvermoede besluiten. Zo heeft DrechtDokters in het najaar van 2020 een praktijk overgenomen waar geen opvolger voor te vinden was.
“Een hele stap, en zeker geen onderdeel van ons beleidsplan”, erkent Henk Stout, voorzitter Raad van Bestuur DrechtDokters. “Er was sprake van overname van deze praktijk door een commerciële partij. Op zich is daar niets op tegen, maar uit de gesprekken met deze club bleek dat hun werkwijze te veel afweek van onze visie op huisartsenzorg en onze uitgangspunten. Daarop hebben we besloten om zelf de praktijk over te nemen. Tijdelijk.”
DrechtDokters is een regionale huisartsenorganisatie in de regio Drechtsteden en West-Alblasserdam, met zo’n 300.000 inwoners. Stout: “DrechtDokters bestaat uit een coöperatie, een zorggroep en een huisartsenspoedpost, waarbij alle 117 huisartsen in de regio zijn aangesloten. Er is een meerjarenstrategie tot 2023, met de ambitie dat we coöperatief een organisatie zijn die waarde toevoegt en daadwerkelijk bijdraagt aan de oplossing van de regionale zorgvraagstukken.”
“Om dit te kunnen waarmaken, is een aantrekkelijk vestigingsklimaat absoluut noodzakelijk”, benadrukt Stout. “Er is een huisartsentekort en tegelijk neemt de druk op de eerste lijn toe. Veel jonge huisartsen willen niet de administratieve lastendruk van een eigen praktijk. Kortom: de wereld van de huisartsenzorg verandert en dat vraagt om andere oplossingen. Een aantrekkelijke regio betekent: inzetten op werklastvermindering van huisartsen, bijvoorbeeld door de bedrijfsvoering uit handen nemen, reductie van ANW-diensten, centrale contractering, praktijkoptimalisatie, noem maar op. Door de huisartsen te ontzorgen, ontstaat er meer tijd voor patiëntenzorg, en het leidt tot een betere balans voor hen tussen werk en privé.”
Hij vervolgt: “Er zijn tal van manieren om het traditionele huisartsenmodel aan te vullen met nieuwe vormen. Met de praktijk die DrechtDokters heeft overgenomen, doen we daarmee ervaring op. Zeg maar: een huisartsenpraktijk 2.0. Zonder deze praktijk te bevoordelen, want dan wordt het een concurrent van de eigen achterban, de andere huisartsenpraktijken. Maar alle opgedane kennis zetten we breed in om de regio aantrekkelijker te maken voor startende huisartsen.”
En: wat zijn de geleerde lessen? Stout glimlacht. “Ten eerste is het van belang dat een huisartsenpraktijk ‘een gezicht’ heeft. Dat hoeft niet de praktijkhouder te zijn, maar een regio-organisatie kan dat niet bieden. Daarnaast is er meer inzicht in wat er nodig is voor een huisartsenpraktijk-van-de-toekomst. En dat is bovenal jonge huisartsen datgene bieden, waardoor het voor hen aantrekkelijk wordt zich hier te vestigen, zoals met facilitering, praktijkmanagement, uitbreiding samenwerkingspartners en dergelijke. Daarmee is extra vaart gemaakt. DrechtDokters beschikt inmiddels over een ‘medische board’, een huisarts-epidemioloog en een datastrateeg. Slim gebruik van ICT kan de huisarts enorm ontlasten. Zo werken onze huisartsen met beveiligde beeldbelverbindingen,in het huisartsensysteem staat informatie uit het dossier van de wijkverpleegkundige; er is de applicatie cBoards voor zorgprofessionals, patiënten en hun mantelzorgers; een digitale zelftriagetool op de huisartsenspoedpost en dergelijke.”
Neemt DrechtDokters op termijn meer praktijken over? Stout schudt gedecideerd zijn hoofd. “Dat zien wij niet als onze rol. We vragen zeker niet aan onze huisartsen die geen opvolger hebben om de sleutel aan ons te geven, zodat wij ervoor zorgen. Met de overname van die ene praktijk hebben we een proeftuin in handen, waarvan we kunnen leren, dat is eenmalig. Er moet structureel een ander klimaat ontstaan, dáár ligt de oplossing.
Zijn overtuiging: “Op de traditionele wijze verder gaan, is geen optie. Een sterke regionale huisartsenorganisatie die een groot aantal zaken centraal organiseert, is essentieel. Zo’n organisatie zorgt voor de kwaliteit en de continuïteit van de huisartsenzorg in de regio, is het aanspreekpunt voor samenwerkingspartners, gesprekspartner in bestuurlijke overleggen, pleitbezorger voor eerstelijnszorg, zorgt voor contractering van o.a. zorgprogramma’s en ketenzorg, verzorgt dataverzameling en –analyses, enzovoort, enzovoort. Daarbij kan een regionale huisartsenorganisatie snel acteren. Zo heeft DrechtDokters tijdens corona direct een crisisteam ingesteld.” Stout stelt vast dat de organisatiegraad in de huisartsenzorg toeneemt, maar…: “Er kan nog zeker een tandje bij. Echt: voor toekomstbestendige huisartsenzorg zijn sterke regionale huisartsenorganisaties onontbeerlijk!”
DrechtDokters maakt vaart met het ontzorgen van huisartsen
De uitdagingen voor de gezondheidszorg zijn volgens Ilse te Walvaart het grootst in de eerste lijn. Daarom begon ze afgelopen jaar als bestuurder bij NEO Huisartsenzorg.
“Het maken van afspraken tussen regionale partijen die dat niet gewend zijn, om zo invulling te geven aan het Integraal Zorgakkoord, vraagt veel effort”, zegt Daan Kerklaan.
Denk groot, begin klein. Dat advies gaf Ron Wissink de honderden genodigden op 28 november tijdens zijn afscheid als voorzitter van de raad van bestuur bij Dokter Drenthe.
Ontvang updates en nieuws over de eerstelijnszorg.