“Verschillen tussen zorgdisciplines waardevol voor samenwerking”

Stichting Amstelland Zorg is een bijzondere regio-organisatie, want volledig multidisciplinair. Niet alleen in zorg voor de wijk, ook op bestuurlijk niveau. Dat vraagt wat van alle partners, maar het levert ook veel op. Na twee jaar maakt directeur Jacomien de Jong de balans op.

Amstelland Zorg omvat de gemeenten Amstelveen, Uithoorn, Aalsmeer en Ouderkerk. In deze regio is Zorg & Zekerheid actief, een zorgverzekeraar die inzet op multidisciplinaire samenwerking in de eerste lijn. Om partijen bij elkaar te krijgen, stelde Zorg & Zekerheid in 2018 een kwartiermaker aan. Na een intensief voortraject ging de nieuwe regio-organisatie op 1 maart 2020 van start. Het bestuur wordt gevormd door Huisartsen Coöperatie Amstelland, de Zorggroep Apothekers Amstelland en de Zorggroep Fysiotherapeuten Amstelland. De wijken (wijksamenwerkingsverbanden) worden vertegenwoordigd in een deelnemersraad.

Wijksamenwerkingsverbanden

Jacomien de Jong is sinds augustus 2020 directeur van Amstelland Zorg en daarnaast directeur van de huisartsencoöperatie. Ze legt uit dat de regionale samenwerkingsstructuur nog verder reikt. “Er zijn negen wijksamenwerkingsverbanden, die bestonden al langer. Heel belangrijk is de verbinding tussen deze samenwerkingsverbanden en de regio-organisatie. Als een wijk innoveert, kan de regio-organisatie dit verder verspreiden. En andersom: regionale ontwikkelingen die ontstaan met andere partners, bijvoorbeeld het ziekenhuis of de VVT-sector, brengt Amstelland Zorg naar de wijken.”

De samenwerking is nog niet uitgekristalliseerd, aldus De Jong. “Iets nieuws opzetten betekent ook iets ouds loslaten. Dit geldt voor alle deelnemers. De wijksamenwerkingsverbanden (WSV’s) waren soms al tien jaar zelf actief en dan nu samenwerken met een regio-organisatie is soms nog wat stoeien: wat blijft een WSV zelf doen, wat wordt regionaal opgepakt.”

Krachtige stem

Inmiddels heeft Amstelland Zorg in het regionale zorglandschap al een veel krachtigere stem gekregen, constateert de directeur. “We zitten aan regiotafels met gemeenten en andere sectoren. Bij de thema’s die daar worden gevormd, en waarover afspraken worden gemaakt, wordt onze visie meegenomen. Bijvoorbeeld als het gaat over ouderenzorg of over corona; hoe doe je dat met elkaar, wat betekent het als zorg doorgeschoven wordt naar de eerste lijn? Nieuwe ontwikkelingen ‘overkomen’ ons minder.”  

Ook in de uitvoering is er winst behaald. Zorgverleners profiteren van meer kennis en schaalgrootte rondom digitalisering, arbeidsmarktvraagstukken en inhoudelijke programma’s zoals Welzijn op Recept of orthopedie. Patiënten hebben baat bij de sterke connectie met de wijksamenwerkingsverbanden. “Een wijksamenwerkingsverband wil op basis van de eigenheid de juiste combinatie van multidisciplinaire zorgprogramma’s aanbieden. De regio-organisatie ondersteunt hierbij.”

Gezamenlijk verhaal

De samenwerking tussen de huisartsen-, apothekers- en fysiotherapeutenorganisaties begint bij een gezamenlijk verhaal, benadrukt De Jong. “Het werkt niet omdat de zorgverzekeraar zegt dat het zo moet. Kijk samen waar je heen wilt, wat je verbindt en wat niet, waarbij de zorg voor de patiënt centraal staat. En probeer vooral niet te veel op elkaar te lijken. Gebruikmaken van elkaars verschillen en ieders kleur is waardevol voor de samenwerking. Dat we soms nog worstelen, is niet erg. Als je elkaar maar vertrouwt en goed naar elkaar luistert.”

In het vierkoppige multidisciplinaire bestuur heeft iedereen een gelijkwaardige stem. De voorzitter is een fysiotherapeut, en dat is volgens De Jong landelijk uniek. “Daar ben ik best trots op. Ieder bestuurslid is gekozen op basis van kwaliteit en passie.”

Verander- en ademruimte

In 2021 heeft Amstelland Zorg voor het eerst een meerjarenplan gemaakt. De focus ligt op chronische zorg, ouderenzorg, GGZ, digitalisering/communicatie, preventie en arbeidsmarktproblematiek. “We gaan door met alles wat loopt en bekijken hoe we de samenwerkingsstructuur nog beter kunnen doorontwikkelen. Verder proberen we volgend jaar meer verander- en ademruimte voor de zorgprofessional te creëren, want de druk is groot. Hoe kunnen we elkaar helpen? Kan de apothekersassistente iets betekenen voor het tekort aan doktersassistenten? Kan een diëtiste meer doen rondom complexe ouderen?”

Dat de multidisciplinaire insteek aanspreekt, blijkt uit het feit dat andere zorgprofessionals, zoals diëtisten en psychologen, bij Amstelland Zorg willen aansluiten. “Zij zien dat je op deze manier op regioniveau makkelijker kunt meepraten over zaken waar je in je werk mee te maken krijgt. Dat is een goede ontwikkeling.”  

“Het begint bij een gezamenlijk verhaal”