Hoe maken we de zorg voor chronisch zieken toekomstbestendig in een tijd waarin de zorgvraag explosief stijgt, terwijl het aantal zorgverleners en beschikbare middelen onder druk staat? Die vraag stond centraal tijdens de ledenbijeenkomst op 19 mei 2025, waar telemonitoring en digitalisering in de chronische zorg centraal stonden. Onder leiding van InEen-bestuurder Garmt Postma en beleidsadviseur Rozemarijn van de Kolk werd een breed perspectief geschetst – van beleidsontwikkelingen tot veelbelovende praktijkvoorbeelden.
Garmt Postma trapte de bijeenkomst af met een persoonlijke anekdote. In 2012 kreeg hij de kans om mee te doen aan proefproject van een servicecentrum dat werd ondersteund door een zorgverzekeraar, om binnen het zorgprogramma COPD van de RHO zelf telemonitoring te introduceren. Dat aanbod sloeg Postma destijds af; iets waar hij nu met gemengde gevoelens op terugkijkt. “Misschien had ik toen wel een vooruitziende blik moeten hebben,” reflecteerde hij. Tegenwoordig is telemonitoring niet meer ‘bijna’, maar ‘altijd’ relevant.
De urgentie is duidelijk. Nederland stevent af op een forse toename van het aantal mensen met een chronische aandoening én een vergrijzende bevolking. Tegelijkertijd zijn mensen en middelen begrensd. Netwerkzorg, digitale ondersteuning en preventie zijn daarom geen luxe, maar noodzaak.
Garmt Postma belichtte de landelijke visiedocumenten die richting geven aan de digitalisering. Zo zet de ‘Visie eerstelijnszorg 2030’ vol in op hechte wijkverbanden en kwetsbare groepen in de wijk, terwijl de ‘Visie huisartsenzorg 2035’ pleit voor preventie en digitalisering. “We gaan van standaard programma’s naar maatwerk op basis van patiëntkenmerken,” aldus Garmt Postma.
Digitalisering is hierin geen doel op zich, maar een middel om zorg persoonlijker, efficiënter en toekomstgericht te maken. Van de Kolk benadrukte dat digitalisering begint bij de patiënt: kennis, vaardigheden en zelfregie vormen de basis. “Denk aan thuismonitoring als voorbereiding op het volgende consult. Maar ook als instrument voor leefstijlverandering en preventie.”
Postma wees op de vaak onzichtbare wereld achter telemonitoring: zorgcentrales, regionale coördinatiecentra en ondersteunende infrastructuren. “Het is meer dan meten alleen. De data moeten op de juiste plek terechtkomen en leiden tot betekenisvolle acties. Meer meten betekent ook: meer afwijkingen. Hoe ga je daar mee om?”
Erik Wiersma, CIO bij Onze Huisartsen, liet zien hoe regio Arnhem werkt aan een digitale transformatie van de chronische zorg. Met 75.000 mensen in een chronisch zorgpad is er urgente behoefte aan schaalbare oplossingen. Hun strategie: niet alleen thuismonitoring, maar het hele zorgproces digitaliseren. Daarbij draait het om meer dan alleen meetwaarden registreren. Onze droom is dat de POH ondersteund wordt door data. Alleen afwijkende waarden vragen om actie. En waarom zou een oproepfrequentie niet kunnen meebewegen op basis van die data?” Wiersma benadrukte het belang van slimme integraties, cocreatie meteen ICT-leverancier en een lange adem. De eerste pilots starten dit najaar.
Ook Meditta (Midden-Limburg) laat zien hoe thuismonitoring tastbare resultaten oplevert. Sandra Luijten (beleidsadviseur) en Erik Duijsens (oprichter van Chipmunk) presenteerden de Virtuele Kliniek, waarin inmiddels 1600 patiënten zijn opgenomen. Met gecertificeerde apparatuur wordt betrouwbare data verzameld en automatisch gedeeld met zowel patiënt als huisarts. De voordelen? Minder onnodige afspraken, snellere interventie door de POH, én gedragsverandering bij patiënten. “Het kost tijd, maar levert gezondheidswinst én tijd op,” aldus een betrokken huisarts.
In het interactieve deel van de bijeenkomst kregen ICT-leveranciers de kans om hun telemonitoringtools in korte pitches te presenteren. Tijdens de informatiemarkt konden deelnemers direct in gesprek met ontwikkelaars, wat leidde tot levendige discussies en nieuwe connecties.
Na de pauze volgde nog een derde praktijkvoorbeeld vanuit Huisarts en Zorg (HenZ), waarin regionale samenwerking rond monitoring met Rivas centraal stond. In regio Gorinchem wordt gewerkt aan een domein overstijgende telemonitoring waarbij Thuiszorg, huisartsenzorg en ziekenhuis gezamenlijk een telemonitoringsopschaling inrichten.
De dag werd afgesloten met een keynote van Nora Farih van De Groene Huisarts, die de aanwezigen op het hart drukte dat “Technologie alleen gaat ons niet redden van de zondvloed”. Technologie heeft ook invloed op verduurzaming, maar welke effecten zijn nog lang niet altijd duidelijk en zouden moeten meegewogen worden bij het verdere ontwerp.
De bijeenkomst maakte duidelijk: het pad naar toekomstbestendige chronische zorg is complex, maar er is beweging. Vanuit beleid, vanuit de praktijk en vanuit technologie. Of, zoals een deelnemer het samenvatte: “Als het niet baadt, schaadt het soms wel”. Een oproep om goed na te gaan of het doel en de inzet van technologie bijdraagt om de zorg te verlichten.
