Lichte daling vuurwerkslachtoffers, stijging jongeren op SEH

Afgelopen jaarwisseling zijn 1.162 vuurwerkslachtoffers geholpen op de spoedeisende hulp of bij een huisartsenspoedpost. Dat is vier procent minder dan tijdens de jaarwisseling 2023-2024. Mortierbommen speelden een rol bij bijna één op de tien vuurwerkletsels en leidden vaker tot ongevallen dan cobra’s en nitraten. Het totale aandeel letsels door zwaar illegaal vuurwerk is wat gedaald. Dat concludeert VeiligheidNL uit de jaarlijkse registratie van vuurwerkletsels door spoedeisende hulpen en huisartsenspoedposten in Nederland.

Voor de tweede jaar op rij is het aantal vuurwerkslachtoffers dat tijdens de jaarwisseling is gezien op de spoedeisende hulp (SEH) of een huisartsenspoedpost (HAP) iets is gedaald. Het aantal vuurwerkletsels dat werd behandeld op een HAP (795) nam iets af, het aantal behandelingen op de SEH bleef stabiel (367). Dit is inclusief ongevallen door carbidschieten.

Het aandeel letsels door mortierbommen steeg naar negen procent, waar het voor cobra’s en nitraten terugliep tot respectievelijk drie en vier procent. Net als tijdens de jaarwisseling van 2023-2024 waren er twee doden te betreuren. De verdeling tussen afstekers (55 procent) en omstanders (45 procent) bleef nagenoeg gelijk. Daarnaast waren er voor de gehele groep vuurwerkslachtoffers geen opvallende verschuivingen in het type vuurwerk of het soort letsel dat men opliep.

Meer jongeren op SEH

Het aantal slachtoffers jonger dan 16 dat behandeld werd op de SEH steeg van 31 procent tijdens de jaarwisseling 2023/2024 naar 37 procent. Het totale aandeel op de SEH behandelde letsels door zwaar illegaal vuurwerk liep terug van 29 tot 22 procent. Onder twaalf tot en met vijftienjarigen, waarbij dit soort letsels eerder flink steeg, was de daling van 33 tot 17 procent het grootst.

Geringe impact afsteekverbod

De impact van maatregelen als een gemeentelijk afsteekverbod, vuurwerkvrije zones en het verbieden van knalvuurwerk en vuurpijlen op het aantal vuurwerkslachtoffers blijkt beperkt, aldus VeiligheidNL. Hoewel er dit jaar in steden zoals Amsterdam, Utrecht en Rotterdam een afsteekverbod van kracht was, zijn de veiligheidsregio’s (Amsterdam-Amstelland, Utrecht en Rotterdam-Rijnmond), waaronder deze gemeenten vallen, samen goed voor een kwart van alle vuurwerkslachtoffers die behandeld zijn op de SEH.

“Om het gros van de vuurwerkletsels te voorkomen is een algeheel verbod het meest effectieve middel”, aldus Martijntje Bakker, directeur van VeiligheidNL. “Zo was het aantal letsels tijdens de coronajaarwisseling van 2020-2021 bijna drie keer zo laag als nu. Het afsteken van vuurwerk was toen ook verboden in omringende landen, dus het is verstandig dit op Europees niveau te regelen.”

Over het onderzoek

Voor het verzamelen van gegevens over vuurwerkongevallen rond de jaarwisselingwerkt VeiligheidNL samen met de Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen (NVSHA), InEen (vereniging van organisaties voor eerstelijnszorg, waaronder de huisartsenspoedposten) en de Nederlandse Vereniging voor Traumachirurgie (NVT). Alle 81 SEH’s en 92 van de 100 HAP’s in Nederland werkten mee. 69 SEH’s en 36 HAP’s leverden ook toedrachtinformatie over de vuurwerkongevallen aan.

Lees de volledige rapportage van VeiligheidNL en bekijk de infographic.