Dat is de kern van de inbreng van LHV en InEen voor het commissiedebat Arbeidsmarkt in de zorg van 19 december a.s. De inzet van waarnemers in avond, nacht en weekend (ANW) op de huisartsenspoedpost en in situaties van ziek, piek en uniek in de dagpraktijk is noodzakelijk om patiënten continuïteit van zorg te garanderen. We vragen het kabinet voor 1 januari 2025 duidelijkheid te geven over de inzet van zelfstandigen in deze situaties.
De afgelopen maanden heeft de LHV uitvoerig en constructief overleg gevoerd met de ambtenaren van VWS, SZW en de Belastingdienst over de gevolgen van handhaving op de wet DBA voor de huisartsenzorg. Omdat dit nog niet heeft geleid tot de gewenste duidelijkheid voor huisartsen(organisaties), vragen LHV en InEen aandacht voor twee punten:
Wij vrezen dat strenge handhaving op schijnzelfstandigheid ertoe zal leiden dat het vrijwel onmogelijk wordt om waarnemers in te zetten in deze situaties en dat daarmee de continuïteit van de huisartsenzorg in het gedrang komt.
Door de handhaving op schijnzelfstandigheid wordt de inzet van waarnemers in de ANW op termijn wellicht onmogelijk . Dit is zeer onwenselijk en desastreus voor de continuïteit van zorg, juist omdat in IZA-verband afspraken zijn gemaakt om de verantwoordelijkheid voor de diensten evenwichtiger te verdelen over alle praktijkhoudende en waarnemend huisartsen. Waarnemend huisartsen nemen nu ongeveer 40% van het totaal aantal ANW-diensten voor hun rekening. Als dat als gevolg van handhaving op de wet DBA niet meer mag, is dat desastreus voor de continuïteit van zorg. Wij vragen het kabinet daarom op korte termijn – indien mogelijk voor 1 januari, maar uiterlijk voor 1 februari 2025 – duidelijkheid te geven over het continueren van de zo noodzakelijke inzet van waarnemers op de HAP.
Naast behoud van zzp‘ers voor de ANW-zorg pleiten we voor behoud van een flexibele schil voor situaties van ziek, piek en uniek in de huisartsenpraktijk overdag. Huisartsen kunnen hun praktijk niet zomaar sluiten als zij ziek zijn of om een andere reden (onverwachts) geen patiëntenzorg kunnen bieden. Bijvoorbeeld bij uitval vanwege persoonlijke omstandigheden (uniek) of bij onverwachte drukte, bijvoorbeeld als gevolg van een griepepidemie (piek). Ook een huisarts die met zwangerschapsverlof gaat, moet vervangen kunnen worden. De oprichting van flexpools biedt in het geval van de huisartsenzorg geen oplossing. Huisartsenpraktijken zijn daar te klein voor en door het huisartsentekort zullen flexpools ook niet zomaar te vullen zijn.
Door de aangekondigde handhaving lijkt de inzet van waarnemers in situaties van ziek, piek en uniek onmogelijk te worden. Dit heeft directe gevolgen voor de toegankelijkheid van de huisartsenzorg en daarmee van de gehele zorg. Wij vragen het kabinet daarom een flexibele schil te behouden in de huisartsenzorg, zodat inzet van waarnemende huisartsen in situaties van ziek, piek en uniek mogelijk blijft.
Om de huisartsenzorg toegankelijk te houden, zijn alle huisartsen nodig: praktijkhouders, huisartsen in loondienst, maar zeker ook waarnemende huisartsen. Alleen zo kunnen we de rol van poortwachter in de zorg waarmaken en de toegankelijkheid van de zorg waarborgen voor alle Nederlanders.
De handhaving per 1 januari 2025 is een feit. Dit betekent niet dat alles al direct per 1 januari geregeld moet zijn. Wel is duidelijk dat er echt iets gaat veranderen in 2025. Niets doen is daarom echt geen optie meer. Voor de korte termijn adviseren de LHV en InEen je het volgende:
Afgelopen jaarwisseling zijn 1.162 vuurwerkslachtoffers geholpen op de spoedeisende hulp of bij een huisartsenspoedpost. Dat is vier procent minder dan tijdens de jaarwisseling 2023-2024.
Video met praktische tips voor soepele zorgverlening tijdens oud en nieuw.
Peilingen onder leden van LHV en VPH laten zien dat de meerderheid van de huisartsen verbeteringen ervaren in de ANW.
Ontvang updates en nieuws over de eerstelijnszorg.