6 maart 2025 Toolkit Capaciteitverhogende innovaties op de huisartsenspoedpost
Om het gebruik van capaciteitverhogende innovaties een impuls te geven, heeft InEen een toolkit ontwikkeld.
Dat is de kern van de inbreng van LHV en InEen voor het commissiedebat Arbeidsmarkt in de zorg van 19 december a.s. De inzet van waarnemers in avond, nacht en weekend (ANW) op de huisartsenspoedpost en in situaties van ziek, piek en uniek in de dagpraktijk is noodzakelijk om patiënten continuïteit van zorg te garanderen. We vragen het kabinet voor 1 januari 2025 duidelijkheid te geven over de inzet van zelfstandigen in deze situaties.
De afgelopen maanden heeft de LHV uitvoerig en constructief overleg gevoerd met de ambtenaren van VWS, SZW en de Belastingdienst over de gevolgen van handhaving op de wet DBA voor de huisartsenzorg. Omdat dit nog niet heeft geleid tot de gewenste duidelijkheid voor huisartsen(organisaties), vragen LHV en InEen aandacht voor twee punten:
- Het behoud van waarnemend huisartsen in de ANW
- Het behoud van een flexibele schil voor ziek, piek en uniek in de dagpraktijk.
Wij vrezen dat strenge handhaving op schijnzelfstandigheid ertoe zal leiden dat het vrijwel onmogelijk wordt om waarnemers in te zetten in deze situaties en dat daarmee de continuïteit van de huisartsenzorg in het gedrang komt.
Behoud zzp-huisartsen voor de ANW-uren
Door de handhaving op schijnzelfstandigheid wordt de inzet van waarnemers in de ANW op termijn wellicht onmogelijk . Dit is zeer onwenselijk en desastreus voor de continuïteit van zorg, juist omdat in IZA-verband afspraken zijn gemaakt om de verantwoordelijkheid voor de diensten evenwichtiger te verdelen over alle praktijkhoudende en waarnemend huisartsen. Waarnemend huisartsen nemen nu ongeveer 40% van het totaal aantal ANW-diensten voor hun rekening. Als dat als gevolg van handhaving op de wet DBA niet meer mag, is dat desastreus voor de continuïteit van zorg. Wij vragen het kabinet daarom op korte termijn – indien mogelijk voor 1 januari, maar uiterlijk voor 1 februari 2025 – duidelijkheid te geven over het continueren van de zo noodzakelijke inzet van waarnemers op de HAP.
Behoud de flexibele schil voor ziek, piek en uniek
Naast behoud van zzp‘ers voor de ANW-zorg pleiten we voor behoud van een flexibele schil voor situaties van ziek, piek en uniek in de huisartsenpraktijk overdag. Huisartsen kunnen hun praktijk niet zomaar sluiten als zij ziek zijn of om een andere reden (onverwachts) geen patiëntenzorg kunnen bieden. Bijvoorbeeld bij uitval vanwege persoonlijke omstandigheden (uniek) of bij onverwachte drukte, bijvoorbeeld als gevolg van een griepepidemie (piek). Ook een huisarts die met zwangerschapsverlof gaat, moet vervangen kunnen worden. De oprichting van flexpools biedt in het geval van de huisartsenzorg geen oplossing. Huisartsenpraktijken zijn daar te klein voor en door het huisartsentekort zullen flexpools ook niet zomaar te vullen zijn.
Door de aangekondigde handhaving lijkt de inzet van waarnemers in situaties van ziek, piek en uniek onmogelijk te worden. Dit heeft directe gevolgen voor de toegankelijkheid van de huisartsenzorg en daarmee van de gehele zorg. Wij vragen het kabinet daarom een flexibele schil te behouden in de huisartsenzorg, zodat inzet van waarnemende huisartsen in situaties van ziek, piek en uniek mogelijk blijft.
Alle huisartsen nodig
Om de huisartsenzorg toegankelijk te houden, zijn alle huisartsen nodig: praktijkhouders, huisartsen in loondienst, maar zeker ook waarnemende huisartsen. Alleen zo kunnen we de rol van poortwachter in de zorg waarmaken en de toegankelijkheid van de zorg waarborgen voor alle Nederlanders.
Wat kan jouw organisatie doen op korte termijn?
De handhaving per 1 januari 2025 is een feit. Dit betekent niet dat alles al direct per 1 januari geregeld moet zijn. Wel is duidelijk dat er echt iets gaat veranderen in 2025. Niets doen is daarom echt geen optie meer. Voor de korte termijn adviseren de LHV en InEen je het volgende:
- Werk met de door de belastingdienst goedgekeurde overeenkomsten. De modelovereenkomst voor duurwaarneming en voor incidentele waarneming zijn nog geldig tot september 2026; de modelovereenkomst voor praktijkmedewerking is geldig tot oktober 2025. De modelaansluitovereenkomst voor de aansluiting van zzp-huisartsen bij de HDS is nog goedgekeurd tot 2028.
- Zorg er wel voor dat er daadwerkelijk gewerkt wordt zoals vastgelegd in de modelovereenkomst. Controleer of de wijze van uitvoering van de overeenkomst in overeenstemming is met de daarin opgenomen afspraken, dat met de juiste versie van de overeenkomst wordt gewerkt en er in de dagelijkse uitvoering geen regels of verplichtingen worden opgelegd die eigenlijk alleen van toepassing zijn op werknemers. De Belastingdienst beoordeelt altijd de feitelijke manier van werken.
- Ga met ondersteunend personeel geen zzp-constructie aan. Voor deze medewerkers zijn er geen goedgekeurde modelovereenkomsten beschikbaar. Dit geldt ook voor het werken met een basisarts. Alleen de inzet van een praktijkmanager kan mogelijk in een zzp-constructie.
- Denk na over de toekomst. als een huisarts als waarnemer wil blijven werken, bedenk dan hoe hij/zij dat in de toekomst wil, mag en kan doen. Kijk ook naar de mogelijkheden voor loondienst en praktijkhouderschap. Ben je praktijkhouder of huisartsenorganisatie die werkt met waarnemend huisartsen: bedenk hoe je je huisartsenteam in je praktijk of organisatie wilt invullen, met (meer) huisartsen in loondienst, met een uitbreiding van de maatschap of een tussenvorm. Ga hierover in gesprek met elkaar.