Bas ten Dam keerde in april na vijf jaar terug als bestuurder in de eerste lijn. Meteen viel het hem op dat er een nieuwe wind waaide: een IZA*-wind, zoals hij het noemt. “Ik ben bijvoorbeeld gelukkig met hoe het nu al gaat met het vrij roosteren voor diensten bij de huisartsenspoedpost (HAP).”
De organisatie kwam uit een moeilijke periode toen Bas ten Dam dit jaar aantrad als voorzitter van de raad van bestuur bij Huisartsenspoedposten Oost-Brabant. “Tijdens mijn eerste honderd dagen wilde ik zoveel mogelijk mensen ontmoeten. In de hele organisatie trof ik vooral medewerkers die gepassioneerd spraken over hun vak – ondanks de recente wisselingen in het bestuur en management en de perioden van onderbezetting op de post.”
“Bij mijn vertrek uit de eerste lijn was de zorg vooral markt- en concurrentie-georiënteerd”
Búiten de organisatie deed Ten Dam ook veel positieve indrukken op. “De VVT-organisaties, GGZ-instellingen en ziekenhuizen stonden open voor meer samenwerking in de avond-, nacht- en weekenduren (ANW-uren). Bij mijn vertrek uit de eerste lijn was de zorg vooral markt- en concurrentie-georiënteerd. Nu wordt mede dankzij het IZA meer gedacht vanuit samenwerking. Dat is een positieve ontwikkeling, hoewel ik besef dat praten over samenwerking nog iets anders is dan daadwerkelijk overgaan tot samenwerking. Want dat kan spannend zijn en soms pijn doen.”
Vóór Ten Dams komst ging Huisartsenspoedposten Oost-Brabant door een pittige periode vanwege het vertrek van een groot aantal medewerkers en managers. Wat heeft hij gedaan om de schwung er weer in te krijgen? “Met de positieve houding van de zorgverleners lag er al een basis. Verder geef ik credits aan mijn voorganger. Die heeft bijvoorbeeld het management van triage en HAP belegd bij één persoon. Daardoor komen eventuele knelpunten eerder in beeld en kan eerder worden gewerkt aan oplossingen. Voorheen waren er een manager Triage en manager Posten, waardoor problemen pas samenkwamen bij de bestuurder.”
Zelf stuurde Ten Dam aan op een breed gedeelde visie, zowel binnen zijn organisatie als in de regio. “Ik hecht aan gezamenlijke strategische doelen. Daar kun je jaardoelen en projecten aan koppelen. Wanneer vervolgens concrete doelen worden behaald, kun je samen succes vieren. Dat werkt motiverend.”
Hoe kreeg Huisartsenspoedposten Oost-Brabant dit voor elkaar? “Met het managementteam, coöperatiebestuur en andere spelers in de organisatie is de strategie voor de komende drie jaar vastgesteld. In het ontwerpproces van de strategie hebben we een dag georganiseerd voor ketenpartners. Aan vertegenwoordigers van ziekenhuizen, VVT-organisaties en GGZ-instellingen vroegen we te reflecteren op de beoogde strategie.”
De definitieve versie kent vier pijlers. Ten Dam: “De eerste is zorgcoördinatie. Samen met partners moeten we er bijvoorbeeld voor zorgen dat patiënten direct terechtkomen bij de juiste zorgverlener. De tweede pijler is dat elke HAP onderdeel wordt van een spoedplein bij een ziekenhuis; nu gaat dat nog op voor één van onze vijf HAP’s. De derde pijler wordt gevormd door iedereen die werkt binnen Huisartsenspoedposten Oost-Brabant. Hoe zorgen we ervoor dat onze mensen duurzaam inzetbaar blijven? Met het oog op onder meer zorgcoördinatie zullen ze worden opgeleid in samenwerking. En ook in persoonlijk leiderschap, want het komt je inzetbaarheid ten goede als je vrijheid hebt om zelf te denken en handelen. De vierde pijler is digitalisering. Als bijvoorbeeld kunstmatige intelligentie ingezet wordt op de triage zijn we beter in staat om de groeiende zorgvraag het hoofd te bieden.”
Ten Dam heeft ook de aanzet gegeven tot investering in managementinformatie. “Onderbuikgevoel geeft een belangrijk signaal af, maar je moet het kunnen staven met feiten en cijfers. Vandaar onze interesse in business intelligence.”
“Er ontstaat goede samenwerking tussen huisartsenzorg overdag en acute huisartsenzorg in avond, nacht en weekend”
Wat heeft het IZA gebracht? Ten Dam: “De tariefsverhoging en -differentiatie in de ANW-uren is een enorme stap voorwaarts. Verder blijkt uit een enquête dat de meeste van onze huisartsen blij zijn met het vrij roosteren voor de HAP-diensten. Het is ook mooi dat vanuit de IZA-regioplannen goede samenwerkingsverbanden ontstaan tussen huisartsenzorg overdag en in de ANW-uren. Voor mensen met een chronische ziekte kan telemonitoring een oplossing zijn om ze uit de acute zorg te houden. Zorgcoördinatie zal in 2024 deels vorm krijgen in de regio; ik verwacht dat we dan een eerste opzet werkend krijgen.”
* IZA staat voor Integraal Zorgakkoord
Naar aanleiding van het Implementatieplan zorgcoördinatie dat de ministers onlangs presenteerden aan de Tweede Kamer, wilden ze graag horen en zien hoe de (door)ontwikkeling van zorgcoördinatie binnen de regio verloopt.
Afgelopen woensdag heeft de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, mede namens de minister voor Medische Zorg, de Tweede Kamer geïnformeerd over het implementatieplan zorgcoördinatie.
Lees reacties uit het veld op de brief over zorgcoördinatie van VWS-minister Ernst Kuipers aan de Tweede Kamer.
Ontvang updates en nieuws over de eerstelijnszorg.