Volop kansen door samenwerking bij acute zorg

Zorg Coördinatie Centrum Midden-Nederland

Eén regionaal loket voor acute zorg met multidisciplinaire triage, optimale digitale informatie-uitwisseling en voor patiënten een centraal telefoonnummer. Dat is de stip aan de horizon waar het Zorg Coördinatie Centrum Midden-Nederland naartoe werkt. Het is een omvangrijke en taaie klus. Toch is nu al duidelijk dat de nieuwe samenwerking veel kansen biedt.

Op verschillende plekken in het land zijn (pilots met) zorgcoördinatiecentra gestart. Pure noodzaak, weet Dianne Jaspers, medisch directeur van Huisartsen/Huisartsenpost (HAP) Eemland. “De acute zorg heeft een fors probleem. Het aantal zorgvragen neemt toe en de arbeidsmarkt krimpt. Tegelijkertijd zien we dat ketenpartners niet goed samenwerken. Dat veroorzaakt onbegrip op de werkvloer – wie gaat wat doen? – en ondertussen raakt de patiënt verloren in de keten.”

“We moeten meer over onze eigen schutting kijken in plaats van dingen over de schutting gooien”

Tijdens een symposium over spoedzorg kreeg ze een spiegel voorgehouden. “Toen realiseerde ik me: we moeten meer over onze eigen schutting kijken in plaats van dingen over de schutting te gooien.”

Vijf partners

Bij het Zorg Coördinatie Centrum (ZCC) zijn sinds juni 2020 vijf partners aangesloten: HAP Eemland, GGZ Altrecht, Regionale Ambulance Voorziening Utrecht (RAVU), Triage Support Center en Tijdelijk verblijf aanmeldcentrum. De laatste organisatie startte vervroegd in april in verband met de coronacrisis. Het ZCC sluit naadloos aan bij de houtskoolschets acute zorg van VWS. “Daarin wordt gesproken over regionale zorgmeldkamers, maar dat is precies hetzelfde.”

“Door bij elkaar te zitten, is er veel meer afstemming”

Het ZCC Midden-Nederland houdt kantoor in Bilthoven. Daar werken de triagisten nu nog enkel voor hun eigen organisatie. “Het doel is dat iedereen voor meer organisaties gaat triëren, maar ook deze stap levert al positieve effecten op. Door bij elkaar te zitten, is er veel meer afstemming. Ook is minder personele inzet nodig. Wij hadden overdag twee regieartsen, maar kunnen terug naar één omdat het Triage Support Centrum er ook een levert. De grootste winst zit ‘m in de nacht. Nu zijn er nog vijf regieartsen op vijf locaties, dat kunnen er in de toekomst minder worden.”

Casuïstiekbesprekingen

Van grote meerwaarde zijn ook de nieuwe casuïstiekbesprekingen op zaterdag en zondag. “Een triagist, regiearts en medewerkers van RAVU en de transfer GGZ nemen concrete situaties onder de loep. Bijvoorbeeld: er moest voor iemand een plek worden gevonden en onduidelijk was waar. Samen bespreken ze hoe dit is afgehandeld, of dat juist was en wat beter kan.” Los hiervan nemen regiearts en ambulancedienst de vele (achteraf) onnodige ambulanceritten onder de loep. Met een meekijkende regiearts aan de voorkant is daar veel aan te doen, is de verwachting.

Kleine stappen in een groot project, aldus Jaspers. “Het is best een taai proces. Alle ketenpartners spreken een eigen taal, hebben eigen belangen en een achterban. Niet iedereen is blij met de veranderingen. De verhuizing naar een centrale werkplek, weg van de huisartsenpost – en dus de huisartsen – doet soms pijn.” 

Digitalisering urgent

Om het zorgcoördinatiecentrum optimaal te laten functioneren, zijn meer ketenpartners nodig. “We willen graag acute wijkzorg erbij betrekken. In andere regio’s gebeurt dit al en dat blijkt heel goed te werken.” Echt noodzakelijk is de digitaliseringsslag waar hard aan getrokken wordt. “In de loop van volgend jaar krijgen de ZCC-medewerkers digitaal inzicht in de capaciteit van bijvoorbeeld ziekenhuizen. Nu moet alles nog telefonisch. Ook patiëntinformatie digitaal doorzetten naar andere zorgverleners wordt dan gemakkelijker.” Een centraal telefoonnummer voor patiënten staat ook op het verlanglijstje, maar dat zal wat langer duren.

Voor 2021 staan nog meer plannen in de steigers, waaronder een onderzoek naar de inzet van de praktijkondersteuner GGZ in de acute zorg. Ook wordt bekeken of het ZCC de centrale plek voor thuismonitoring kan zijn, bijvoorbeeld bij hartfalen.